YER, GÖY, DƏNİZ | NƏBİ XƏZRİ

Nəbi Xəzrinin “Yer, Göy, Dəniz” şeiri Azərbaycan poeziyasının klassik-fəlsəfi düşüncə ənənələrinə söykənən bir əsərdir. Bu şeir 1960–1970-ci illər arasında yazıldığı ehtimal olunur — həmin dövrdə Nəbi Xəzri insanla təbiət, kainat və zaman münasibətlərini fəlsəfi baxımdan araşdıran şeirlər silsiləsini yaratmışdı.

Yazılma dövrü:

Tam dəqiq tarix göstərilməsə də, şeir 1967–1969-cu illərə aid edilir. Bu illərdə şairin “Sənsiz dünyam” və “Seçilmiş əsərlər” toplusuna daxil olan şeirlərində eyni üslub və fikir istiqaməti müşahidə olunur.

Şeirin məzmunu:

“Yer, Göy, Dəniz” şeiri insanın təbiət qarşısında düşüncələrini, varlığın və həyatın mənasını axtarışını əks etdirir.

Məzmunun əsas xətti:

Yer – insanın dayandığı, doğulduğu, həyatın başlanğıc nöqtəsidir.

Göy – ucalıq, Tanrıya, azadlığa və mənəviyyata doğru yönəlişin simvoludur.

Dəniz – dərinlik, duyğular, insan qəlbinin və həyatın dalğalı təbiətidir.

Şeirdə bu üç ünsür bir-birinə qarşı qoyulmur, əksinə, bir-birini tamamlayan mənalar kimi təqdim olunur. Şair sanki deyir ki, insan yerin dayağını, göyün ucalığını, dənizin sonsuzluğunu öz varlığında daşıyır.